JITAIs en Gedragsactivatie: Een Slimme Combinatie tegen Depressie
Depressie kan het gevoel geven vast te zitten in een eindeloze cyclus van passiviteit en somberheid. Gedragsactivatie (GA) helpt om deze cirkel te doorbreken door kleine, betekenisvolle acties te stimuleren. Maar hoe blijf je gemotiveerd om deze stappen te zetten, zelfs op dagen waarop alles te veel voelt? Hier komen Just-In-Time Adaptive Interventions (JITAIs) in beeld: slimme tools die je precies op het juiste moment ondersteunen. Dit is hoe deze twee methodes samenwerken om depressie aan te pakken.
Wat zijn JITAIs?
JITAIs zijn digitale interventies die zich aanpassen aan jouw behoeften, omgeving en stemming. Ze werken als een 'persoonlijke coach' die:
Kijkt naar hoe het met je gaat: De app houdt bij hoe je je voelt, wat je doet en waar je bent. Dit kan bijvoorbeeld door dit een aantal keren per dag aan je te vragen en via de stappenteller op je telefoon. Stel je voor, je app merkt dat je vandaag weinig stappen hebt gezet. Het stuurt je een berichtje: 'Heb je zin om een klein blokje om te gaan?'. Dit soort kleine aanmoedigingen kunnen het verschil maken.
Past zich aan jou aan: Op basis van deze gegevens biedt de app je hulp aan. Dit kan een melding zijn met een tip of een suggestie voor een activiteit. De tips zijn niet altijd hetzelfde, het hangt af van wat jij op dat moment nodig hebt, en waar je op dat moment bent.
Komt op het juiste moment: De hulp komt precies wanneer jij het nodig hebt, vandaar de term "just-in-time".
Hoe werken JITAIs?
Hoe werken ze? JITAIs hebben zes belangrijke onderdelen:
1. Doel op de lange termijn: Wat wil je uiteindelijk bereiken? Bijvoorbeeld meer verbonden voelen met de mensen om je heen of tevreden zijn over jezelf.
2. Doel op de korte termijn: Wat is een kleine stap richting je doel? Bijvoorbeeld, contact zoeken met mensen die belangrijk voor je zijn of iets doen waar je plezier aan beleeft en meer zelfvertrouwen van krijgt.
3. Mogelijke hulp: Welke tips zijn helpend om een kleine stap te nemen? Dit kunnen verschillende tips zijn zoals een vriend een bericht sturen, even bewegen of je favoriete nummer opzetten.
4. Wanneer sta je open voor hulp? Wanneer ben je bereid om hulp te ervaren? ls dat wanneer je je lusteloos voelt of juist als je wat meer energie hebt? Is dat wanneer je thuis bent of wanneer je ergens naar toe gaat? Dit verschilt per persoon en is een belangrijk onderdeel voor de timing van de berichten.
5. Het juiste moment voor hulp: Wanneer is het de beste tijd voor jou om een bericht te ontvangen? Hiervoor krijg je een aantal keren per dag een korte vraag hoe het met je gaat. Als je dan aangeeft dat het niet goed met je gaat, dan kan dat het juiste moment om een JITAI te ontvangen.
6. Regels: Welke hulp, krijg je op welke momenten? Dit is afhankelijk van wanneer je open staat voor hulp, het juiste moment voor hulp en wat voor jou werkt in verschillende situaties zoals thuis of buitenshuis, met of zonder mensen om je heen.
Waarom zijn JITAIs voor depressie belangrijk?
Iedereen is anders en ieders mentale gezondheid verandert voortdurend. Dat geldt ook voor een depressie, de klachten verschillen per persoon en ook verschilt het per persoon hoe een depressie zich ontwikkelt. JITAIs bieden hulp die is afgestemd op de individuele behoeften en omstandigheden. JITAIs en gedragsactivatie zijn een krachtige combinatie: de eerste zorgt voor de juiste timing, de tweede voor betekenisvolle acties. Samen helpen ze je om depressie stap voor stap te verslaan – niet door grote sprongen, maar door slimme, kleine overwinningen.